Şekerin Acı Yüzü
Şeker tatlıdır ancak fazlası sağlığınızı bozabilir. Meyveler, sebzeler, süt ürünleri ve tahıllar gibi bütün gıdalar doğal şekerlere sahiptir. Vücudunuz bu karbonhidratları yavaşça sindirir, böylece hücreleriniz sabit bir enerji kaynağına sahip olur. İlave şekerler ise paketlenmiş yiyecek ve içeceklerde bulunur. Vücudunuzun ilave şekere ihtiyacı yoktur.
Ne Kadarı Çok Fazladır?
Amerikan Kalp Derneği, kadınlar için günde 6 çay kaşığı (25 gram), erkekler için ise 9 çay kaşığı (36 gram) fazla ilave şeker önermiyor. Aşırıya kaçmak kolaydır. GAzlı içecenlerin hemen hepsinde şeker bulunur ve hiçbir besinsel faydası yoktur.
Olası Zarar: Kilo Alma
Şekerle tatlandırılmış içecekler büyük bir ilave şeker kaynağıdır. Her gün bir kutu gazlı içecek içerseniz ve başka yerlerde kalorileri azaltmazsanız, üç yıl içinde 15 kilo daha ağır olursunuz. Çok fazla kilo almak diyabet ve bazı kanserler gibi sorunlara yol açabilir.
Olası Zarar: Kalp Hastalığı
Birçok insan günlük kalorisinin 1/4’ünü veya daha fazlasını ilave şekerden alıyor. Bir çalışma, bu kadar çok yerseniz, kalp hastalığından ölme ihtimalinizin, yarıdan az yiyen birine göre iki kat daha fazla olduğunu buldu. Nedeni belli değil. Fazla şeker kan basıncınızı yükseltiyor veya kan dolaşımına daha fazla yağ salıyor olabilir. Her ikisi de kalp krizi, felç ve diğer kalp hastalıklarına yol açabilir.
Olası Zarar: Diyabet
Özellikle şekerli içecekler tip 2 diyabet olasılığını artırabilir. Bunun nedeni, şeker kanınızda kaldığında vücudunuzun, yediğiniz yemeği enerjiye dönüştüren insülin hormonunu daha az üreterek tepki vermesi olabilir. Veya insülin de işe yaramıyor. Fazla kilonuz varsa, 10-15 kilo vermek bile kan şekerinizi yönetmenize yardımcı olabilir.
Olası Zarar: Yüksek Tansiyon
Hipertansiyon olarak da adlandırılan bu durumun sorumlusu genellikle tuzdur. Ancak bazı araştırmacılar başka bir beyaz kristalin (şeker) daha endişe verici bir suçlu olabileceğini söylüyor. Şekerin kan basıncını yükselttiğine inanmalarının bir yolu da insülin seviyenizi çok yükseğe çıkarmaktır. Bu, kan damarlarınızı daha az esnek hale getirebilir ve böbreklerinizin su ve sodyum tutmasına neden olabilir.
Olası Zarar: Yüksek Kolesterol
Şekerli diyetler, kaç kilo olursanız olun kalbiniz için kötüdür.
Sözde “kötü” (LDL) kolesterolünüzü yükseltir ve “iyi” (HDL) türünü düşürür.
Trigliserit adı verilen kan yağlarını yükseltir ve onları parçalayan enzimin çalışmasını engeller.
Olası Zarar: Çürükler
Şekerin dişlerinizi çürüttüğünü biliyorsunuz. Nasıl mı? Diş minenizi aşındıran asidi üreten ağzınızdaki bakterileri besleyerek. Şekerli içecekler, kurutulmuş meyveler, şeker ve çikolata yaygın suçlulardır. Ekşi şekerler en kötüleri arasındadır. Neredeyse akü asidi kadar asidiktirler! Tatlı yerseniz, daha sonra ağzınızı suyla çalkalayın veya asidi nötralize etmek için biraz süt için.
Olası Zarar: Yetersiz Uyku
Gün içinde çok fazla şeker kan şekeri seviyelerinizi bozabilir ve enerjinin aniden yükselmesine ve çökmesine neden olabilir. İşyerinde uyanık kalmakta veya okulda sınıfta uyanık kalmakta zorlanabilirsiniz. Akşamları bir kase dondurma ya da kurabiye sizi geceleri uyandırabilecek şekeri pompalayabilir. Ayrıca derin uykuda olduğunuz süreyi de kısaltabilir. Bu nedenle yenilenmiş hissederek uyanamayabilirsiniz.
Olası Zarar: DEHB
Şekerin dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu semptomlarını kötüleştirdiği yaygın bir algıdır. Ancak bağlantı kanıtlanmamıştır. Daha fazla çalışma, şekerin DEHB’ye neden olduğu veya onu kötüleştirdiği teorisini desteklemek yerine çürütüyor. DEHB’ye neyin yol açtığını tam olarak bilmiyoruz ancak genleriniz muhtemelen büyük bir rol oynuyor.
Olası Zarar: Ruh Hali Sorunları
Kötü mü hissediyorsun? Tatlıya olan düşkünlüğünüz sorunun bir parçası olabilir. Birçok çalışma şeker ve zihinsel sağlık sorunları arasında bağlantı kurmuştur. Son araştırmalardan biri, günde 66 gramdan fazla şeker tüketen erkeklerin (tavsiye edilenin neredeyse iki katı), 40 gram veya daha az şeker tüketen erkeklere kıyasla anksiyete veya depresyon tanısı alma olasılığının %23 daha fazla olduğunu gösterdi. Çok fazla şeker, beyninizde şişme veya iltihaplanma yoluyla depresyonu tetikleyebilir; bu, depresyonlu kişilerde daha sık görülür.
Olası Zarar: Gut
Bu ağrılı artritin çok fazla kırmızı et, sakatat ve ıstakoz yemekten kaynaklanabileceğini biliyor olabilirsiniz. Aynı şey fruktoz için de geçerli. Kanınızda ürik asit birikmesine neden olabilir, bu da ayak başparmağınızda, dizlerinizde ve diğer eklemlerinizde sert kristaller oluşturur.
Olası Zarar: Böbrek Taşları
Bunları çişinizdeki kimyasallar katı kristallere dönüştüğünde alırsınız. Vücudunuz bazı böbrek taşlarını fazla acı çekmeden atar. Diğerleri böbreğinize veya idrtar yolunuzun başka bir kısmına sıkışıp idrar akışını engelleyebilir. Sofra şekeri, yüksek fruktozlu mısır şurubu veya işlenmiş gıdalardan kaynaklanan çok fazla fruktoz, böbrek taşı olasılığını artırır.
Olası Zarar: Yaşlanma
Şekerli içecekler biyolojik yaşınıza yıllar ekleyebilir. Telomer adı verilen DNA, kromozomlarınızın uçlarını hasardan korumak için kaplar. Daha uzun olması daha iyidir. Kısalmış telomerler diyabet gibi yaşa bağlı hastalıklarla el ele gidebilir. Bir çalışma, günde 600 gram gazlı içecek içen kişilerin telomerlerinin daha kısa olduğunu buldu. Araştırmacılar bunun, hücrelerinizin yaşına 4 yıldan fazla bir süre eklemek gibi olduğunu düşünüyor.